18 Kasım 2018 Pazar

Vâdi-i Meram'da Köy Odaları-Sohbet Odaları


Görsel Vâdi-i Meram'a ait olmayıp alıntıdır.

Köy odaları, köye dışarıdan gelen misafirleri, gelip geçenleri, yolda kalmışları ağırlayan odalardır. Türk kültürüne has konukseverliğin üst düzey bir göstergesidir. Köylünün ortak malıdır ve masrafları köylüler tarafından hep birlikte karşılanır. Yolu düşenler aç susuz bırakılmazdı. Şimdilerde hangi köyde kaç köy odası kaldı kim bilir.

"Araştırmacı Osman Ülkümen, köy odalarıyla ilgili yazdığı makalesinde ilginç tespitlerde bulunmuş. Ülkümen, köy odalarıyla ilgili şunları söylüyor: “Eskiden yolculuk araba, at, eşekle yapıldığı için yolculuk uzun sürüyor ve mutlaka konaklamak gerekiyordu. Hatta bazı köylerde oda sahipleri yarışır gelen misafiri odasında ağırlamak için önce davet etme yarışına girerlerdi. Çünkü bililerdi ki yolcu ağırlamak çok sevap kazandıracak bir işti. Köye gelen misafir, garip, yolcu, çerçi, satıcı, tüccar, çoban gibi insanlar hiç çekinmeden 'Allah rızası' için yiyip içerler, misafir edilirler, bütün ihtiyaçları köylü tarafından karşılanırdı. Hatta kış günlerinde ve işi olduğu zaman çevre köylerden de gezmeye gelirler, bu odalarda kalırlardı. Türk misafirperverliğinin birer simgesi idi. Odalar köylüler ve halk arasında sosyal dayanışma ve yardımlaşma sağlardı. Düğünlerde düğün evi görevi de görürlerdi."(Rukiye Karaköse, Seyahat Terapi, Nesil Yay.)

Vâdi-i Meram'da da köy odaları vardı zamanında. Hey gidi günler..
Hakkında bilgi toplayabildiğim odalar şunlar:
1- Hacı Şükrülerin odası. Cami Kebir'e giden sokaktaydı. Yıkılıp gitti. Yeri boş.
2-Emirler’de Sağırların odası.

Buralarda uzak-yakın yerlerden gelenler, mesela Kızılören'den İğret'ten gelen çobanlar kalırlardı. Bitişiğindeki ahıra hayvanlarını bağlarlardı misafirler.  Temizlikleyini mahalleli yapar yemeklerini verirdi. Mesela Hacı Şükrüler kendi adlarıyla bilinen odanın hizmetlerini görürlerdi.

Sohbet odalarında ise oda neredeyse orada toplanılır sohbetler yapılırdı. Vâdi-i Meram'daki sohbet odaları şunlardı ki hiçbiri yerinde yok günümüzde:

1-İğneci Seyit Ali’nin odası: Burası Bakkal İsa’nın evinin karşısındaki oda idi. (Eskiden Nuh'un kahvesinin yanındaki oda.) Burada sohbetler yapılırdı zaman zaman da hocalar dini sohbetler için gelirlerdi

2- Yeni Değirmen'n önündeki oda: Mahalleli kahveye gitmek yerine burada buluşurlardı.

3-Dipsokaktaki oda.

0 comments: