Mazhar Sakman-Konya Divanı/Konya Methiyesi
ALİ MUHLİS BEY (1811-1852)
“Getirmiyor dile hiç, arzuyu bağı vatan,
Safavü neş’ei haletfezayı bağı Meram.
Bütün Meram’ım icra ederken anda müdam,
Eder mi Konya’lı terkü fedayı bağı Meram…”
**
DEVELİ DAYLAK TÜRKÜSÜ
“Eremedim mevasına “vefasına” dünyanın,
Bülbül konmuş sarayına Konya’nın aman aman Konya’nın,
Develi Daylak, Severler Aylak,
Sen kimin yarisin, Her yanın oynak.
Develinin acem şalı belinde, aman aman belinde,
Develi kız hovardalar elinde,
Develi derler, Gerdanda benler,
Seni seven kimler, Sevmiye yazık,
Altun bilezik, Kollar pek nazik.
Uzamışsın hay sevdiğim dal gibi aman aman dal gibi,
Gelin geçen selam vermen el gibi aman aman el gibi,
Meram yolunda, Heybe dalında,
Uçkur belinde, Kendi halinde,
Kızlar kolunda, İşler yolunda.
Çek deveci develeri lemse’ye aman aman lemse’ye,
Konyalılar püskül salmış enseye aman aman enseye,
Ak daylak daylak, Severler Aylak,
Sen kimin yarisin, Her yanın oynak,
İnce nigarsın, Ehli kibarsın, Aman pek cansın.
Çek deveci develeri harıma aman aman harıma,
Yük vurmuşlar küçücükten toruma aman aman toruma,
Deveci derler, Pek nazik eller,
Seni saran kimler, Tombulca kollar,
Hoş olur dullar, Dökülsün pullar.
Deveci giderse bende giderim aman aman giderim,
Develi kız uğruna bir kan ederim aman aman ederim.
Gel asumanım, Kaşlar kemanım, Hünü yosif’sin,
Ehli kibarsın, Aman pek cansın, Saat koynunda,
Şişe elinde, Aptutol’unda, Rüver belinde.
**
EMİN OĞLAN TÜRKÜSÜ
Kunduranın ökçesine basdılar,
Kollarını arkasından kasdılar,
Kel Emini şu derecede kesdiler,
Esme rüzgar yolda yolcum var benim,
Aman şuralarda civan boylum var benim,
Mevtimi yüklettiler kağnı´ya,
Çok yalvardım kabul olmadı Tanrı´ya,
Benden selam söyleyin onyedi benliye,
Derde derman, yareye merhem kalmadı,
Çok çağırdım arkadaşlar duymadı.
Allah, Allah diye girdik döğüşe,
Süngümüzün ucu battı gümüşe,
Kurşun geldi, girdi kara Dervişe,
Esme rüzgar yağma yağmur yolda yolcum var benim
Şura, şuralarda bura buralarda kömür gözlüm var benim,
Yine Celallandı Meram Bağları,
Bize mesken oldu aman hapis damları,
İdam vermiş bize İzmir Beyleri,
Derde derman, yareye merhem kalmadı.
Çok çağırdım, çok bağırdım, aman arkadaşlar duymadı.
Eğrim büyrüm Bermende´nin yolları,
Kardan beyaz o hanımın kolları,
Arap ile Farsça söyler dilleri,
Esmede rüzgar yağmada yağmur,
Yolda´da yolcum var benim,
Şura şuralarda bura buralarda,
Civan boylum var benim.
Cezayir´in Harmanları savrulur,
Savrulurda sağ yanına devrilir,
Bize kısmet Akşehir´den verilir,
Derde de derman, yaresine merhem olduğum,
Çok yalvardım çok söyledim aman kurban olduğum.
**
İNCE ÇAYIR TÜRKÜSÜ
İnce Çayır biçilir mi,
Sular ayaz içilir mi,
Bana yardan vazgeç derler,
Yar tatlıdır geçilirmi aman,
(Sazlar durur mani başlar, maninin sonunda)
Aman ben yandım, paşam ben yandım,
Ellerin köyünde şaşırdım kaldım.
Aman ördek yeşil ördek,
Kanadını deşir ördek,
Çift gidersin tek gelirsin,
Hani senin eşin ördek aman.
(Sazlar durur mani başlar, maninin sonunda)
İa, ia, ia anam ben yandım,
Meram bağlarında eğlendim kaldım,
Kız senin gelir diye sözüne kandım.
Elinizden, elinizden,
Kurtulayım dilinizden,
Yeşil başlı ördek olsam,
Sular içmem gölünüzden aman,
Aman ben yandım,
Beyim ben yandım,
Bir vefasız yar için,
Bağlandım kaldım.
Kırılmış ağaç başım,
Yıkılmış köşe taşım,
Kınamayın hey ahbablar,
Ben beş oğlan kardaşıyım.
Aman ben yandım,
Paşam ben yandım,
Meram bağlarında,
Şaşırdım kaldım.
**
MATLUBİ (öl. 1888)
1. 2.
Bin ikiyüz doksan gelmedi bahar, Esat paşa gibi gelmedi Vali,
Kullar kusurunu çekecek zahar, Beş vakit duacı ona ahali,
Niyazım hakkadır, hem leylünahar, Fukaraya muin olsun kemali,
Sair yıla nişan oldu bu sene. Arslan paşa medar oldu bu sene..
3. 4.
Baştan azdı, yine Bakkal esnafı, Gözler kaldı, fukaranın malında,
Büyüğün, küçüğün yoktur insafı, Kimi odun, tezek çeker, dalında,
Yılda fasulyenin olmazdı lafı, Molla hünkaroğlu kendi halinde,
Okkası dört kuruşu çıktı bu sene.. Odunsuz, kömürsüz kaldı bu sene.
5.
Meram bağı oldu, tahtalı dağı,
Kesip yaktılar, pelit ve kavağı,
Verdiler hayvana odun ufağı,
Meram’da sahrasız kaldı bu sene…
**